Psycho-Pastoraal Team

Pyscho–Pastoraal Team

Psycho-Pastorale Zorg GKv De Koningshof

Versie 11 augustus 2022

Pyscho-Pastorale Zorg
Als gemeente leveren we allen pastorale zorg aan elkaar: we bieden een luisterend oor, zien om naar elkaar, bidden met elkaar, geven praktische hulp. Vaak is dat genoeg, maar er zijn ook complexe vraagstukken. Die kunnen liggen op het gebied van huwelijk, problemen in relaties, opvoeding, werk, seksuele problemen, verslaving, etc. Dan kan er behoefte zijn aan gerichte ondersteuning.

Voor wie?
Het Psycho Pastorale Team (PPT) kan ingeschakeld worden voor gemeenteleden die daar behoefte aan hebben. Er kan een beroep op het PPT gedaan worden door de gemeenteleden zelf, door de dominee, ouderlingen, diakenen en kringen.

In welke gevallen?
Mensen die behoefte hebben aan een extra steuntje in de rug bij moeilijke situaties, psychische problemen, eenzaamheid, huwelijks –en relatieproblemen, opvoedingsvraagstukken, verslaving, etc.

Wat doet het (PPT)?
Het PPT kan advies, ondersteuning of doorverwijzing naar professionele zorg bieden.
Leden van het PPT ondersteunen gemeenteleden die worstelen met psychische, psychosociale of psychiatrische problemen. Het gaat daarbij om troost en nabijheid, om het zichtbaar maken van de problematiek, het aandragen van kennis en het laten zien welke mogelijkheden de gemeente heeft in de gaven die haar geschonken zijn.
Verder wil het team informatie geven over psychische kwetsbaarheid aan de gemeente.

Werkwijze PPT
Klik hier voor een toelichting op de werkwijze van het PPT en de afspraken over afstemming met predikanten en kerkenraad.

Contact PPT: pptariekars@gkv-leusden.nl 

Telefoon: 06 - 51 20 97 30 (Arie Kars)

Werkwijze PPT

Binnen De Koningshof wordt binnen de kringen naar elkaar omgezien. Daarbij hebben predikanten, ouderlingen en diakenen (POD) een eigen pastorale taak. POD en PPT kunnen overleggen over psycho-pastorale vraagstukken. Ook is er de mogelijkheid om terug te vallen op een externe deskundige, die aan de gemeente verbonden is. Zij kan meedenken in specifieke casussen, maar ook huisbezoeken brengen bij gemeenteleden om complexe vraagstukken te ontrafelen en te zien wat voor professionele hulpverlening nodig is, en wat voor psycho-pastorale zorg er verleend kan worden.

Werkwijze

• Met name predikant, ouderling, diaken, kringleiders signaleren dat er psychosociale problemen zijn.
• POD (predikant, ouderling of diakenen) onderhouden het contact met het gemeentelid. Als er nog geen professionele hulpverlening is brengen POD aan de orde dat de problemen met - in eerste instantie - de huisarts kunnen worden besproken. In bijzondere gevallen die geen uitstel kunnen dragen, kan POD de extern deskundige inschakelen.
• In het driehoeksoverleg tussen POD wordt n.a.v. de signalering besproken of voor het gemeentelid psycho-pastorale ondersteuning gewenst zou zijn. Zo ja, dan bespreken zij dit met het gemeentelid en reiken ondersteuning aan via het PPT.
• Eén van de leden van het PPT bespreekt samen met het gemeentelid of ondersteuning plaatsvindt d.m.v. een PPT-lid of dat er ondersteuning komt via de externe deskundige.
• Waar mogelijk wordt ook de kring ingeschakeld voor pastorale en/of praktische ondersteuning.
• Het gemeentelid kan ook zelf direct contact opnemen met het PPT.
• Indien nodig en met toestemming van het gemeentelid koppelt de medewerker van het PPT terug naar predikant, ouderling, diaken, kringleider.

Samenstelling Psycho-Pastorale Team
Désirée Dijk, Marieke Zomer, Anja Oosterhof en Arie Kars (coördinator)
augustus 2022
Bijlage 1: Bijbelse handreiking
Bijlage 2: Richtlijn PPT, functieprofiel, taakomschrijving
Bijlage 3: Verhouding PPT en professionele hulpverlening
Bijlage 4: Gedragscode

Bijlage 1 - Bijbelse handreiking

De Here God roept ons in de bijbel op om naar elkaar in liefde om te zien en als gemeente eensgezind te zijn. Zo dienen we ook om te zien naar broers en zussen die in nood zijn.
1 Petr. 2:5 - ...en laat u ook zelf als levende stenen gebruiken voor de bouw van een geestelijke tempel. Vorm een heilig priesterschap om geestelijke offers te brengen die God, dankzij Jezus Christus, welgevallig zijn.
1 Petr. 3:8 - Tot slot vraag ik u: wees allen eensgezindheid, leef met elkaar mee, heb elkaar lief als broeders en zusters, wees barmhartig en bereid de minste te willen zijn.
Fil. 2:1-5 - Nu u door Christus zozeer bemoedigd wordt en liefdevol getroost, nu er onder u zo’n grote verbondenheid met de Geest is, zo veel ontferming en medelijden, maak mij dan volmaakt gelukkig door eensgezind te zijn, één in liefde, één in streven, één van geest. Handel niet uit geldingsdrang of eigenwaan, maar acht in alle bescheidenheid de ander belangrijker dan uzelf. Heb niet alleen uw eigen belangen voor ogen, maar ook die van de ander. Laat onder u de gezindheid heersen die Christus Jezus had.
En de gezindheid van Jezus is ook dat Hij is als een herder die naar zijn schapen omziet en er geen van verloren laat gaan (Joh 6:39).
Zijn gezindheid is die van een barmhartig geneesheer die een melaatse geneest:
En met barmhartigheid bewogen, strekte Hij zijn hand uit, raakte hem aan en zeide tot hem: Ik wil het, word rein! (Marc. 1: 41 - NBG 51)

Bijlage 2 - Richtlijn PPT, functieprofiel en taakomschrijving

Richtlijn PPT

• Alle psycho-pastoraal medewerkers ondertekenen bij het begin van hun lidmaatschap de ethische code/gedrags/omgangsregels en de verklaring tot geheimhouding.
• Het gemeentelid dat hulp vraagt bij een psycho-pastoraal medewerker, moet zich veilig weten in het contact. Dat is een basisvoorwaarde om tot een goede hulpverleningsrelatie te komen.
• Uitgangspunt in gesprekken met hulpvrager is altijd de ethische code/gedragscode. Deze wordt vooraf besproken met hulpvrager.
• Er wordt uitgesproken wat de verwachtingen zijn van elkaar. Eerst vindt een intakegesprek plaats waarin er een hulpvraag gesteld wordt. Dan komt er een tijdsplanningstraject met evaluatiemomenten.
• Er zal altijd vooraf besproken worden dat er mogelijk een terugkoppeling in het team komt wanneer er gesprekken plaatsvinden. Of dat er met minimaal één persoon terugkoppeling is met betrekking tot de gesprekken.
• De psycho-pastoraal werker heeft geen meldingsplicht. Toch kunnen er situaties voorkomen waarin er sprake is van ernstig, schadelijk gedrag. In overleg met andere leden van pastoraal team zal er actie ondernomen kunnen worden(ook zonder toestemming van hulpvrager)om het schadelijke gedrag te stoppen. Bijvoorbeeld melding/advies bij meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling of contact met intern vertrouwenspersoon.
• Gesprekken zijn meerzijdige partijdig. Er zal nooit partij gekozen worden in bijv. huwelijksproblemen.
• De psycho-pastoraal medewerker heeft geen veroordelende houding.
• De psycho-pastorale medewerker kan een goede aanvulling zijn naast de bestaande professionele hulpverlening en streeft naar een goede samenwerking met de verschillende partijen.

Functieprofiel
Het lid van het team psycho pastorale zorg:

• heeft een warm hart voor mensen met psychische kwetsbaarheid
• is in staat om behoefte aan psycho-pastorale ondersteuning in de gemeente te signaleren
• is fijngevoelig en heeft onderscheidingsvermogen
• Heeft goede communicatieve vaardigheden (interventievragen stellen, erkenning, luisteren, zwijgen, empathisch vermogen)
• kent zijn/haar eigen grenzen en is in staat die grenzen aan te geven
• is betrouwbaar kan goed omgaan met vertrouwelijke informatie
• Herkent en erkent diepere problematiek en is in staat om het gemeentelid zo nodig door te verwijzen naar professionele hulpverlening.
• Is belijdend lid van de Gkv Leusden
• Is in staat om samen met een gemeentelid te bidden en heeft Bijbelkennis, die toe te passen is in de psycho-pastorale gesprekken. Laat zich leiden door de Heilige Geest.
• Is in staat om te reflecteren op zijn/haar handelen binnen het pastorale team.
• Heeft een cursus gevolgd op het gebied van psycho-pastorale hulpverlening.
• Is bereid om zich voor langere tijd(minimaal twee jaar) te verbinden aan het pastorale team en wordt aangesteld door de kerkenraad.
• Is in staat om het proces te bewaken van een begeleidingstraject en neemt hierin initiatieven.

Taakomschrijving

• Psycho-pastorale zorg verlenen aan gemeenteleden.
• Begeleiden en meedenken met het formuleren van een hulpvraag en eventuele acties die ingezet kunnen worden in bepaalde situatie.
• Traject voor psycho-pastorale ondersteuning bespreken en uitvoeren samen met gemeentelid(leden)
• Initiatieven ontwikkelen op het gebied van ontmoeting en dialoog en preventie tussen en met de gemeenteleden.
• Indien nodig overleg met dominee, ouderling, diaken, kringleider, professioneel hulpverlener.
• Is lid van het Team Psycho-Pastorale Zorg en neemt deel aan de vergaderingen/intervisie van dat team.

Bijlage 3 - Verhouding tot professionele hulpverlening:

• Het staat iedere hulpvrager vanzelfsprekend altijd vrij om elders hulp te zoeken. Er ligt geen verplichting naar de psycho-pastoraal medewerker voor enige vorm van afstemming, informatie of overleg.
• Het is mogelijk dat er een samenwerking tot stand komt.
• Een psycho-pastoraal medewerker kan een hulpvrager ondersteunen bij het vinden van passende professionele hulp indien dat gewenst is. Hoewel deze ondersteuning in praktische zin ver kan gaan, blijft de hulpvrager altijd geheel zelf verantwoordelijk voor de keuze voor een hulpverlener en het traject dat daar gevolgd wordt.
• Elke pastoraal medewerker heeft grenzen in hoeverre hij kan voorzien in een hulpvraag. Als blijkt dat een situatie in het verloop van proces om andere of aanvullende ondersteuning vraagt dan de betrokken pastoraal medewerker kan bieden, dan wordt in overleg bekeken of inzet mogelijk is door een andere pastoraal medewerker of dat verwijzing naar professionele hulpverlening nodig is.

Bijlage 4 - Gedragscode

1. Ik accepteer en respecteer de ander zoals hij is en discrimineer niet. Iedereen telt mee binnen de kerkelijke gemeente.
2. Ik ga zorgvuldig om met het vertrouwen dat de ander mij geeft en met vertrouwelijke informatie.
3. Ik houd rekening met de grenzen die de ander aangeeft en met mijn eigen grenzen
4. Ik val de ander niet lastig.
5. Ik berokken de ander geen schade.
6. Ik maak op geen enkele wijze misbruik van mijn machtspositie en de afhankelijkheid en/of kwetsbaarheid van de ander
7. Ik scheld niet en maak geen gemene grappen of opmerkingen over anderen.
8. Ik negeer de ander niet.
9. Ik doe niet mee aan pesten, uitlachen of roddelen.
10. Ik vecht niet, ik gebruik geen geweld, ik bedreig de ander niet, ik neem geen wapens mee.
11. Ik kom niet ongewenst te dichtbij en raak de ander niet tegen zijn of haar wil aan.
12. Ik onthoud me van iedere vorm van seksuele toenadering (blikken, woorden, gebaren, aanrakingen), ook als de ander daartoe aanleiding geeft.
13. Ik maak bewust gebruik van internet, email en social media

Deze gedragscode is op [dd/mm/jjjj] vastgesteld door de [...] van de [....]kerk te [...]